10 năm không giải phóng mặt bằng, dự án chăn nuôi nợ hơn 80 tỉ

Ngoài việc mất đất sản xuất, người dân còn bị dự án của Công ty Sao Đỏ nợ tiền bồi thường - Ảnh: TR.TÂN

Đó là dự án chăn nuôi gia súc hướng thịt tại huyện M’Đrắk, tỉnh Đắk Lắk do Công ty TNHH liên hợp công - nông nghiệp phát triển bền vững Sao Đỏ (Công ty Sao Đỏ) làm chủ đầu tư. Dự án triển khai trên diện tích 1.513ha đất từ năm 2010 tại xã Ea Lai (huyện M’Đrắk).

Gần 10 năm qua dự án phập phù, ảnh hưởng rất nhiều đến đời sống người dân.

10 năm dân mất cơ hội canh tác

Dự án có quy mô nuôi 13.000 con bò, trồng ngô hạt, ngô non, trang trại lâm nghiệp... với tổng vốn đầu tư 224 tỉ đồng.

Thế nhưng sau 10 năm triển khai, công tác giải phóng mặt bằng mới đạt 2/3 diện tích và doanh nghiệp còn nợ ngân sách hơn 50 tỉ đồng (tiền Nhà nước ứng để giải phóng mặt bằng dự án), nợ người dân 30 tỉ đồng tiền đền bù giải phóng mặt bằng.

Ông Trần Ngọc Huy (60 tuổi, trú thôn 1, xã Krông Jing) bị UBND huyện M’Đrắk thu hồi khoảng 15ha đất từ năm 2011 để giao cho Công ty Sao Đỏ làm dự án trên. Với số đất bị thu hồi trên, ông Huy được đền bù số tiền hơn 3,4 tỉ đồng.

Thế nhưng theo ông Huy: "Huyện mới đưa cho gia đình tôi gần 1,4 tỉ đồng, số tiền còn lại hơn 1,9 tỉ đồng mãi không thấy trả dù gia đình đã nhiều lần gởi đơn thư hỏi".

Tương tự, gia đình ông Lê Văn Minh (54 tuổi, trú thôn 10, xã Ea Lai) cũng bị thu hồi 7ha đất từ năm 2010, số tiền được bồi thường gần 2,2 tỉ đồng nhưng đến nay vẫn bị nợ gần 1,4 tỉ đồng. "Nếu từ đó đến nay Nhà nước không thu hồi đất, gia đình chúng tôi đã trồng, thu hoạch được hai lứa cây keo lai, mỗi lần thu nhập hàng tỉ đồng. Đất bỏ hoang, gia đình mất cơ hội canh tác nhưng tiền bồi thường thì bị nợ lại cả chục năm" - ông Minh xót xa.

Giống như hai hộ dân trên, tính đến nay dự án của Công ty Sao Đỏ đang nợ tiền đền bù thu hồi đất của 200 hộ dân.

Thu hẹp diện tích dự án

Trước sự việc trên, UBND tỉnh Đắk Lắk đã thanh tra và vừa có kết luận đối với dự án của Công ty Sao Đỏ với nhiều sai phạm. Trong đó, UBND tỉnh yêu cầu chủ đầu tư phải thanh toán hơn 80 tỉ đồng số tiền bồi thường giải phóng mặt bằng.

Tuy nhiên, ông Đặng Thái Nhị - tổng giám đốc Công ty Sao Đỏ - cho biết đã có đơn khiếu nại kết luận thanh tra của UBND tỉnh Đắk Lắk. Theo ông Nhị, đến nay doanh nghiệp mới nhận bàn giao khoảng 450ha đất để triển khai dự án, riêng diện tích đất còn lại (550ha) chưa được bàn giao. "Chúng tôi chưa thể triển khai toàn bộ dự án nên chậm tiến độ, gây thiệt hại cho doanh nghiệp" - ông Nhị nói.

Trao đổi thêm với Tuổi Trẻ, ông Hòa Quang Khiêm - chủ tịch UBND huyện M’Đrắk - cho biết theo quy định, nhà đầu tư phải đảm bảo kinh phí để chi trả tiền bồi thường giải phóng mặt bằng nhằm triển khai dự án và được khấu trừ vào tiền thuê đất, giá trị đầu tư sau này. Huyện cũng đã làm việc với Công ty Sao Đỏ, nhưng doanh nghiệp này dây dưa không trả nợ tiền bồi thường giải phóng mặt bằng.

Cũng theo ông Khiêm, Công ty Sao Đỏ đã đề xuất thu nhỏ dự án còn hơn 424ha đất mà đơn vị này đang quản lý, sử dụng và UBND tỉnh Đắk Lắk đã đồng ý chủ trương trên. Diện tích còn lại trong hơn 1.500ha đất trước đây của dự án, địa phương tiếp tục rà soát, lên phương án để thực hiện dự án khác.

"Trên diện tích này, nhiều doanh nghiệp đang muốn đầu tư nhưng chưa thể thực hiện do vướng dự án Công ty Sao Đỏ" - ông Khiêm thông tin.