Mặc dù là dạng du lịch gia đình nhưng đầu tư homestay không đơn giản vì đòi hỏi nhà đầu tư phải có gu thẩm mỹ tốt, tạo ra sản phẩm đậm chất vùng miền mới thu hút được du khách. Ngoài ra cũng cần đảm bảo dự án có sự kết nối hạ tầng, giao thông xung quanh.
Giá đất tăng vọt
Thấy những người làm homestay ở Đà Lạt có nguồn thu tốt, anh Bình ngụ quận 7, Tp.HCM cũng rủ một số người bạn có cùng ý tưởng làm một chuyến đến thành phố sương mù để tìm đất đầu tư. Lên tới nơi, nhóm mới ngã ngửa khi thấy giá đất nhiều khu vực ở Đà Lạt đã tăng rất nhanh, thậm chí gấp đôi, gấp ba so với cách đây khoảng 1 năm. Những khu đất đẹp, có hướng nhìn ra thung lũng, vườn dâu, đồi trà… thì giá lại càng cao.
Chị Trang, một nhà đầu tư đang triển khai dự án homestay trên mảnh đất rộng khoảng 3.000 m2 gần đèo Prenn (cách Đà Lạt hơn 10 km), cho biết đây là mảnh đất chị mua từ hơn 1 năm trước, giá chỉ 1,3 tỷ đồng. Gần đây, có không ít người đề nghị chị Trang bán lại với giá 3 tỷ đồng nhưng chị quyết không bán.
Phong trào làm homestay hiện đã lan rộng từ khu vực Tây Nguyên sang một số địa phương ở ĐBSCL cùng với sự gia tăng lượng du khách đến Việt Nam.
Trong mấy tháng liên tiếp, cứ cuối tuần là anh Trần Hoàng Thắng (đang công tác tại một ngân hàng thương mại ở Tp.HCM) lại cùng nhóm bạn về Long An, Tiền Giang, Vĩnh Long lùng mua đất nông nghiệp để làm nhà vườn, homestay cho thuê.
Cách đây khoảng 1 tháng, nhóm của anh tìm mua miếng đất bãi bồi 7.000 m2 phía cù lao Tân Phong, thuộc huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang. Khi đó, chủ đất ra giá 2,8 tỷ đồng. Tuy nhiên, tuần trước anh Thắng mới sắp xếp công việc chạy xuống xem thì giá đã bị đẩy lên 4,2 tỷ đồng, dù chỉ là đất bãi bồi phù sa của sông Tiền, không có giấy tờ, và khi mua chỉ có giấy tay. "Lợi thế của mảnh đất là nằm ngay mặt sông Tiền, đối diện khu chợ nổi Cái Bè, có thể phát triển làm du lịch, nhà vườn nên tôi rất ưng. Nếu được giá tôi sẽ mua để làm du lịch", anh Thắng cho biết.
Khách đang tìm hiểu một khu đất đồi chè ở Cầu Đất (Đà Lạt) với mục đích đầu tư homestay
Còn anh Dũng, cò đất ở khu vực Cái Bè, Cai Lậy (Tiền Giang) thì cho biết, lượng khách tìm mua đất làm homestay tăng mạnh kể từ nửa cuối năm 2017. Để đáp ứng nhu cầu của khách, anh Dũng phải bỏ công việc chính, đi dạo các nơi tìm người muốn bán đất. Theo anh Dũng, những mảnh đất vườn trồng cây ăn trái năng suất thấp như nhãn, chôm chôm nằm sâu phía trong, đường đất chỉ chạy được xe máy mà giá bán thấp nhất cũng phải 1,2 tỷ đồng/1.000 m2. Nếu là đất đường ôtô thì giá bán không dưới 1,8-2 tỷ đồng/1.000m2.
Theo chị Hải Nhi, hướng dẫn viên du lịch hiện đang làm việc cho một công ty ở Cái Bè thì gần đây, có không ít người đổ về Cái Bè, Cai Lậy mua đất làm du lịch. Họ thường chọn đất ở vị trí gần khu chợ nổi Cái Bè hay gần các tuyến rạch đổ ra sông Tiền.
Ngay cả những người dân bản địa cũng đang mày mò tự làm homestay và một số khu đã thu hút được nhiều khách du lịch trong và ngoài nước. Chẳng hạn như khu Mekong Rustic homestay (cù lao Tân Phong - Cai Lậy) hay Nam Thi homestay ở thị trấn Cái Bè… hiện rất đông khách du lịch ghé thuê. So với giá thuê khách sạn bình dân hoặc 2-3 sao cùng khu vực, giá phòng ở các homestay thường cao hơn. Điểm nổi bật nhất tại những homestay này là du khách được trải nghiệm cuộc sống thường ngày của người dân, cùng ăn cơm hay đạp xe trong các khu vườn đầy trái, được dùng thuyền dạo chợ nổi, đi đò chèo trong các kênh rạch... rất hấp dẫn.
Chủ homestay Nam Thi ở thị trấn Cái Bè, Tiền Giang là chị Phan Thị Mẫn Thi cho biết, homestay này đang khai thác rất tốt. Vào mùa cao điểm, chị có thể "bán" được 45 đêm/tháng cho 3 phòng. Giai đoạn thấp điểm cũng có thể đạt 15-20 đêm/tháng. Mỗi phòng homestay thường có giá thuê trung bình từ 900.000 đến 1 triệu đồng/đêm. Chị Thi đầu tư 3 phòng homestay này hết khoảng 1 tỷ đồng, sau khi trừ các chi phí mỗi tháng chị cũng thu được 15-20 triệu đồng lãi. Những người thân của chị Thi cũng có thêm thu nhập rất tốt nhờ nấu ăn và hướng dẫn khách.
Không dễ nếu không am hiểu
Ông Phan Công Chánh, Tổng giám đốc Phú Vinh Group cũng là một chuyên gia bất động sản kể, một đơn vị đang thực hiện dự án nhà ở kiểu homestay ở Cần Giuộc (Long An), cho rằng để làm du lịch theo mô hình này, nhà đầu tư cần hiểu bản chất của loại hình này là "3 cùng". Tức là, cùng ăn, cùng ở và cùng làm với cư dân bản địa. Do đó, khi mua đất, nhà đầu tư nên chọn vị trí bao gồm các yếu tố thuần bản địa. Chẳng hạn những địa phương ở miền Tây thì homestay nhất thiết phải gần sông và có vườn cây ăn trái. Nếu là ở Đà Lạt thì phải là đồi trà, đồng hoa, vườn rau, rừng thông, đồi, dốc…
Ngoài ra, một yếu tố khác quyết định sự thành công của dự án chính là quy mô dự án. "Bởi nhà đầu tư phải tính toán được khu đất mình mua có thể thu hút được bao nhiêu khách khi vận hành. Chứ nhiều người thấy thích rồi đầu tư nhưng làm ít quá thu không đủ bù chi, khó vận hành tốt", ông Chánh khuyến cáo.
Để làm homestay thành công, nhà đầu tư cần có nhiều kinh nghiệm, kiến
thức và vốn mạnh. Ảnh minh họa: TripNow
Ông Chánh cũng cho biết, để làm homestay thành công thì câu chuyện tài chính cũng rất quan trọng. Không ít người bị sai ngay từ khi quyết định vì cho rằng làm homestay chỉ cần khoản vốn nhỏ. Tuy nhiên đến khi làm được nửa chừng thì phải bỏ dở vì hết tiền, nếu không xoay sở được thì phải bán rẻ lại dự án.
Một vấn đề rất quan trọng nữa chính là nhân sự vận hành. Với mô hình homestay, người làm không chỉ cần tâm huyết mà phải có trình độ, am hiểu địa phương, văn hóa vùng miền, phải có ngoại ngữ và nắm bắt được xu hướng du lịch của khách.
"Yếu tố pháp lý cũng quan trọng không kém. Vì đất nông nghiệp đơn thuần, người dân đang ở có thể thêm vài phòng cho khách thuê không sao nhưng muốn làm nhiều thì phải chuyển đổi mục đích sử dụng, đánh giá tác động môi trường, lưu trú…" - ông Chánh lưu ý thêm.
Trong khi đó, theo xác nhận của ông Trần Thế Dũng, Phó giám đốc Công ty Du lịch Thế Hệ Trẻ, thời gian gần đây, nhiều địa phương nở rộ xu hướng phát triển du lịch bằng hình thức làm homestay. Tuy nhiên, đa số các mô hình đều mang tính tự phát, không có quy hoạch hoặc không có sự liên kết. Các nhà đầu tư mới chỉ dừng lại ở việc khai thác những tài nguyên thiên nhiên sẵn có, trong khi mô hình này đòi hỏi phải đầu tư chiều sâu, tạo ra hệ sinh thái hấp dẫn thì mới có thể thu hút khách đến và quay lại.
Dẫn chứng về cách làm homestay của người dân Cầu Đất, ông Dũng kể: "Cách đây 1 tuần, tôi đã lên Đà Lạt tham quan cánh đồng cẩm tú cầu ở khu vực Cầu Đất, rất cảm động trước tấm lòng của chủ vườn hoa. Ban đầu chỉ vài trăm mét vuông trồng hoa bán tươi. Sau đó khách ghé qua chụp hình, càng ngày càng đông nên họ đã mở rộng, đến nay đã 4-5ha. Thu mức phí 10.000 đồng/khách nhưng rất đông người đến. Chưa kể gần đó có khu đồi trà của Cầu Đất Farm, vì vậy mà khu vực này ngày càng đông du khách".